काठमाडौं । सरकारले चालू आर्थिक वर्ष (आव) को बजेटमा काभ्रेमा वैकल्पिक आन्तरिक विमानस्थल निर्माण गर्ने विषय समावेश गरेपछि नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरणले विमानस्थलका लागि जग्गा खोज्ने भएको छ । यसअघि प्राधिकरणले काभ्रेकै दुई ठाउँमा विमानस्थलका लागि स्थलगत अध्ययन गरेको भए पनि त्यो कुरा त्यसै सेलाएको थियो ।
त्रिभुवन अन्तरराष्ट्रिय विमानस्थलको हवाई ट्राफिक चाप घटाउन काठमाडौं नजीकै वैकल्पिक आन्तरिक विमानस्थल चाहिनेबारे लामो समयदेखि चर्चा हुँदै आएको छ । वैकल्पिक विमानस्थल भएमा देशको एकमात्र अन्तरराष्ट्रिय विमानस्थलको चाप २० देखि २५ प्रतिशतसम्म घट्न सक्ने अनुमान छ । सरकारले बजेट मार्पmत नै काभ्रेमा आन्तरिक विमानस्थल निर्माणको कुरा उठाएपछि आन्तरिक विमानस्थलको कुरा पुनः ब्यूँतिएको हो ।
स्वर्गीय रवीन्द्र अधिकारी पर्यटन मन्त्री रहेको बेला प्राधिकरणले काभे्रको नागीडाँडा र ठूलीचौरमा विमानस्थलको सम्भाव्यताबारे स्थलगत अध्ययन गरेको थियो । दुवै स्थानमा ८ देखि १२ सय मीटर धावनमार्ग हुने विमानस्थल बनाउन सकिने र त्यसका लागि ४ देखि ५ अर्ब रुपैयाँ खर्च लाग्ने विज्ञहरूले बताएका थिए ।
तर, त्यसपछि त्यो कुरा सेलायो । सन् २०७६ भित्रै भैरहवामा गौतम बुद्ध विमानस्थल तयार हुने, आव २०७५/७६ भित्रै त्रिभुवन विमानस्थलको स्तरोन्नति भइसक्ने र २०७७/७८ सम्ममा पोखरा क्षेत्रीय विमानस्थल पनि तयार हुने भएकाले तत्काल काठमाडौं नजिक वैकल्पिक विमानस्थल आवश्यक नभएको उड्डयन क्षेत्रका विज्ञहरूले सुझाव दिए । यसैगरी, संसदीय समितिले पनि काभे्रमा विमानस्थल आवश्यक नरहेको प्रतिवेदन सार्वजनिक गरेको थियो ।
यसपालि बजेटमा पुनः विमानस्थलको कुरा परेपछि सूचना तथा सञ्चार प्रविधिमन्त्री एवम् सरकारका प्रवक्ता गोकुल बास्कोटाले काठमाडौं नजीकै वैकल्पिक आन्तरिक विमानस्थल राष्ट्रिय आवश्यकता भएको बताएका छन् । ‘काठमाडौं नजीकै अर्को वैकल्पिक विमानस्थल चाहिन्छ भन्ने विषयमा कुनै विवाद छैन । गौतम बुद्ध वा पोखरा जुन विमानस्थल बने पनि काठमाडौं नजीकको आवश्यकता ती विमानस्थलले पूरा गर्दैनन् । त्यसैले सरकारले वैकल्पिक विमानस्थल निर्माणको कुरा गरेको हो,’ उनले भने ।
उनले विमानस्थलका लागि जग्गा छनोट भएपछि मात्र कसरी, कति खर्च र कुन मोडलमा बनाउने भन्ने निर्णय हुने जानकारी दिँदै राजधानीदेखि नजीक र अन्य दृष्टिकोणले पनि आन्तरिक विमानस्थलका लागि काभ्रे उपयुक्त स्थान भएको बताए ।
सरकारले बजेट मार्फत कार्यक्रम ल्याएपछि नागरिक उड्डयन प्राधिकरण पनि उपयुक्त जग्गाको विषयमा अध्ययन गरिरहेको प्राधिकरणका महानिर्देशक राजन पोखरेलले आर्थिक अभियानलाई बताए । यसअघि अध्ययन भएकामध्ये सम्भवतः बनेपा नजीकैको ठूलीचौर उपयुक्त स्थान हुन सक्ने उनको भनाइ थियो ।
‘अहिले त्रिभुवन विमानस्थलको रनवे रिह्यावको काम हुँदा आन्तरिक उडानलाई रामेछापमा सारियो ।
हामीसँग अर्को विकल्प पनि थिएन । तर रामेछाप वैकल्पिक विमानस्थलका लागि टाढा छ । खासगरी माउण्टेन प्mलाइट र अन्य आन्तरिक उडानका लागि राजधानी नजीकै विमानस्थल आवश्यक हुन्छ,’ पोखरेलले भने । प्राकृतिक विपत्तिको समयमा उद्धार कार्यका लागि तथा अन्तरराष्ट्रिय विमानस्थलमा अनावश्यक हवाई चाप हटाउन पनि वैकल्पिक विमानस्थल आवश्यक हुने पोखरेलले उल्लेख गरे । अहिले त्रिभुवन विमानस्थलबाट आन्तरिक गन्तव्यका ३० प्रतिशत उडान पहाडी विमानस्थलका लागि हुन्छन् । त्यसबाहेकको ६५ प्रतिशत उडान ट्रंक रूटमा हुन्छ ।