मूल्य समायोजन गर्न औषधि उत्पादकको माग

काशीराम बजगाईं

काठमाडौं । कोरोना (कोभिड १९) भाइरसका कारण कच्चा पदार्थको मूल्य बढ्दा र आपूर्ति असहज हुँदै गएकाले नेपाल औषधि उत्पादक संघले सरकारसमक्ष औषधिको मूल्य समायोजन गर्नुपर्ने प्रस्ताव पठाएको छ । संघले अघिल्लो शुक्रवार औषधि व्यवस्था विभागलाई अन्तरराष्ट्रिय बजारमा कच्चा पदार्थको मूल्य बढेको बताउँदै नेपालमा औषधिको नयाँ मूल्य निर्धारण गर्नुपर्ने पत्र पठाएको हो । औषधिको मूल्य सरकारले तोक्ने भएकाले मूल्य निर्धारण समितिलाई सक्रिय पार्न संघले अनुरोध गरेको हो । 

नेपाली औषधि उत्पादकहरूका अनुसार कोरोनाका कारण पछिल्लो समय आपूर्ति शृंखला (सप्लाई चेन) मा अवरोध आएकाले कच्चा पदार्थको मूल्य भारतमा ७० प्रतिशत भन्दा बढीले वृद्धि भएको छ । नेपाली उत्पादकले अधिकांश औषधिजन्य कच्चा पदार्थ भारतबाट ल्याउने भएकाले त्यहाँ हुने मूल्य उतारचढावले नेपाली बजारमा प्रत्यक्ष प्रभाव पार्ने गर्छ । त्यसमाथि भारतले मंगलवारदेखि प्यारासिटामोल, एन्टिकोल्ड ट्याब्लेट, अत्यावश्यक औषधि र औषधिजन्य कच्चा पदार्थको निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाएकाले नेपालमा औषधि उत्पादन र आपूर्तिमा अवरोध आउने देखिएको छ ।

कच्चा पदार्थमा ७० प्रतिशतभन्दा बढी भारतमा आश्रित नेपाली उद्योग भारतले औषधि र कच्चा पदार्थको निर्यात नै रोकेकाले यसबाट नराम्ररी प्रभावित हुने उत्पादकहरू बताउँछन् । 

पछिल्लो समय डक्सिसाइक्लिन, एजिथ्रोमाइसिन, प्यारासिटामोललगायत औषधिको कच्चा पदार्थको मूल्य शतप्रतिशतले वृद्धि भएको नेपाल औषधि उत्पादक संघका अध्यक्ष नारायणबहादुर क्षत्रीले बताए । उनका अनुसार अन्य कच्चा पदार्थको मूल्य पनि औसतमा ४० प्रतिशतले बढेको छ । 

पछिल्लोपटक २ वर्षअघि २१ प्रकारका औषधिको मूल्य बढाइए पनि अन्य औषधिको मूल्य भने २०६४ यता समायोजन नभएको संघको भनाइ छ । कच्चा पदार्थको मूल्य बढ्दै गएकाले अहिलेको औषधिको मूल्यमा औषधि उत्पादन नै गर्न नसकिने अवस्था आएको क्षत्री बताउँछन् । ‘भारतमा एउटा प्यारासिटामोलको विक्री मूल्य नेपाली २ रुपैयाँ २० पैसा छ तर नेपालमा १६ वर्षअघिकै मूल्य अर्थात् रू. १ मा बेच्नुपरेको छ,’ उनको भनाइ थियो । 

नेपालमा आकस्मिक कक्षमा प्रयोग हुने औषधि उत्पादन हुँदैन । भारतले लगाएको प्रतिबन्धले आकस्मिक कक्षमा प्रयोग हुने केही औषधिको पनि अभाव हुने संकेत देखिएकाले भारतको विकल्प खोज्न सम्बद्ध निकाय लाग्नुपर्ने औषधि व्यवसायी संघका अध्यक्ष मृगेन्द्रमेहर श्रेष्ठ बताउँछन् ।

बुधवार नेपाल औषधि उत्पादक संघ, नेपाल औषधि व्यवसायी संघ, औषधि व्यवस्था विभाग, वाणिज्य विभागका प्रतिनिधिहरूको बैठकमा मूल्य समायोजनका साथै तेस्रो मुलुकबाट कच्चा पदार्थ आयातका बारेमा छलफल भएको थियो । 

भारतले औषधि र कच्चा पदार्थको निर्यात रोक्ने निर्णय गरेसँगै नेपाली औषधि उत्पादकहरूले कच्चा पदार्थ आयातका लागि विकल्प खोज्न थालेका छन् । देउराली जनता फर्मास्युटिकल्सका सञ्चालक हरिभक्त शर्माले आपूmहरू भारतको विकल्पको खोजीमा रहेको बताए । ‘कोरोना भाइरसको संक्रमण लम्बिए यसले जनस्वास्थ्यमा असर पर्नसक्ने भएकाले औषधि र औषधिका उत्पादनका लागि आवश्यक कच्चा पदार्थको व्यवस्थापनमा जोड दिनुपर्छ,’ उनले भने । 

बुधवारको छलफलमा औषधि उत्पादकले कच्चा पदार्थको मूल्य बढिसकेकाले बढी मूल्यमा कच्चा पदार्थ आयात गरी पुरानो मूल्यमा औषधि बेच्न नसक्ने बताएका थिए । जवाफमा विभागका महानिर्देशक नारायणप्रसाद ढकालले यस विषयमा अध्ययन गर्ने बताए । 

नेपाल औषधि उत्पादक संघका पूर्वअध्यक्ष शंकर घिमिरेका अनुसार तेस्रो मुलुकबाट कच्चा पदार्थ आयात गर्दा महँगो पर्ने हुँदा औषधिको मूल्य केही बढ्न सक्छ । ‘बढी मूल्यमा आयात गरेर उत्पादन गर्न नसकिने उद्योगीको भनाइ हो,’ उनले भने, ‘यसमा सहजीकरण नगरे उत्पादन गर्न नसकिने भनाइ उत्पादकले छलफलमा राखेका थिए ।’

प्रतिक्रिया [0]