नेपाल सरकारले नेपाल भ्रमण वर्ष–२०२० लाई औपचारिक रूपमा नै स्थगित गर्ने तयारी गरेको छ । कोरोनाका कारण भ्रमण वर्षसहित समग्र पर्यटन गतिविधिमा असर पर्न थालेपछि भ्रमण वर्ष स्थगित गरी नयाँ रणनीति तय गर्ने लागेको पर्यटन मन्त्रालयले जानकारी दिएको छ ।
कोरोनाका कारण विदेशमा गरिने प्रवद्र्धनात्मक कार्यक्रम रोकेर आन्तरिक पर्यटन प्रवद्र्धनमा जोड दिने अल्पकालीन रणनीति तय गरे पनि तत्काललाई यो प्रभावकारी नदेखिएपछि सरकार भ्रमण वर्ष स्थगित गर्न बाध्य भएको हो ।
पर्यटन मन्त्रालयले भ्रमण वर्ष सचिवालयलाई अहिलेसम्म सचिवालयबाट भएका हिसाबकिताब १ महीनाभित्र मिलाउन र १ साताभित्रै करारमा रहेका कर्मचारीलाई अवकाश दिन पत्राचार गरेको छ
मन्त्रालय स्रोतका अनुसार आउने मन्त्रिपरिषद् बैठकबाट यो निर्णय हुन सक्नेछ । भ्रमण वर्ष स्थगित गर्ने तयारीसँगै पर्यटन मन्त्रालयले नेपाल भ्रमण वर्ष सचिवालयलाई अहिलेसम्म सचिवालयबाट भएका हिसाबकिताब १ महीनाभित्र मिलाउन र १ साताभित्रै करारमा रहेका कर्मचारीलाई अवकाश दिन पत्राचार गरिसकेको भ्रमण वर्ष सचिवालयले जानकारी दिएको छ ।
चीनमा मात्र कोरोनाको प्रभाव देखिएपछि चीनबाहेकका मुलुकबाट पर्यटक ल्याउनेमा ढुक्क देखिएको सरकार कोरोनाको प्रभाव विश्वभरि फैलिएपछि भ्रमण वर्ष स्थगित गर्न बाध्य बनेको हुनसक्ने भ्रमण वर्ष सचिवालयका उपसचिव राजन पौडेलले बताए ।
सरकारले भ्रमण वर्ष २०२० लाई चीनबाहेकका देशमा केन्द्रित गर्न चाहे पनि विश्वभरि नै क्रमशः प्रतिकूल परिस्थिति बन्दै गएकाले भ्रमण वर्ष स्थगित गर्नुपरेको र पर्यटन दशकका रूपमा अगाडि बढाउने पूर्वघोषणाअनुसार नयाँ रणनीति बन्ने उनको भनाइ थियो ।
यद्यपि सरकारले भ्रमण वर्ष स्थगित गर्ने निर्णय भने गरिसकेको छैन ।
गत साताको मन्त्रिपरिषद् बैठकको नियमित पत्रकार सम्मेलनमा अर्थ तथा सञ्चारमन्त्री एवम् सरकारका प्रवक्ता डा. युवराज खतिवडाले कोरोनाको प्रभाव हेरेर यस विषयमा उपयुक्त निर्णय गरिने बताएका थिए । सरकारले तत्काललाई विदेशका प्रवद्र्धनात्मक कार्यक्रम स्थगित गरेको र समग्र कार्यक्रमबारे ‘पर्ख र हेर’को स्थितिमा रहेको उनको कथन थियो ।
पूर्वाधार र जनशक्ति विकासमा केन्द्रित हुँदै बोर्ड
भ्रमण वर्ष प्रभावित भए पनि नेपाल पर्यटन बोर्डले भने पर्यटन पूर्वाधार र जनशक्ति विकासको कामलाई एकसाथ अगाडि बढाउने रणनीति तय गर्ने भएको छ । पर्यटन वर्ष अल्पकालीन कार्यक्रम भएको तर बोर्डले दीर्घकालीन रणनीतिअनुसार काम गर्ने भएकाले सोहीअनुरूपको रणनीति तय गर्न लागिएको पर्यटन बोर्डका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत डा.धनञ्जय रेग्मीले जानकारी दिए ।
चुनौतीलाई अवसरका रूपमा लिँदै यो समयमा पूर्वाधार र जनशक्ति विकासको रणनीतिमा उपयोग गर्न खोजिएको प्रमुख कार्यकारी अधिकृत रेग्मीले बताए । ‘शुरूमा भ्रमण वर्षका सेल्स मिशन जस्ता विदेशका कार्यक्रम रोकिए । पछिल्लो समय सरकारले देशभित्रै पनि ठूला कार्यक्रम, सभासम्मेलन नगर्न सूचना दिएको छ । त्यसो हुँदा कोरोनाको प्रभाव कम नहँुदासम्म आपूmलाई कुनै न कुनै रूपमा तयार राख्नुपर्छ भनेर यो रणनीति तय गर्न लागिएको हो,’ उनले भने ।
भ्रमण वर्ष प्रभावित भए पनि नेपाल पर्यटन बोर्डले भने पर्यटन पूर्वाधार र जनशक्ति विकासको कामलाई एकसाथ अगाडि बढाउने रणनीति तय गर्ने भएको छ ।
पूर्वाधार, जनशक्ति विकास स्तरीकरण आदि गर्नसकेपछि अवस्था सामान्य बन्दा पर्यटनमा निकै सहयोग पुग्ने उनको भनाइ छ । नेपाललाई विश्वमा चिनाउन डिजिटल प्रचार सामग्रीको उत्पादनसहित अन्य तयारी गरेर जाँदा अवस्था सहज हुनासाथ त्यसलाई कार्यान्वयनमा लैजान सकिने डा. रेग्मीले बताए ।
सरकारले नेपाल भ्रमण वर्ष २०२० शुरू गर्दा विभिन्न प्रदेशहरूले पनि प्रदेश स्तरीय पर्यटन वर्ष घोषणा गरेका थिए । तर, प्रदेश र संघबीच कतिपय कार्यक्रममा समन्वय नहुँदा दोहोरोपन समेत आएको थियो । अहिलेको समयमा संघ र प्रदेशका पर्यटन प्रवद्र्धनका कार्यक्रममा एकरूपता ल्याउने काम पनि सँगसँगै गरिने उनले बताए ।
कोरोनाका कारण पर्यटन क्षेत्रलाई पर्न गएका नकारात्मक प्रभावबाट जोगाउन पर्यटन व्यवसायीहरूले राखेका विभिन्न माग अर्थ मन्त्रालय र नेपाल राष्ट्र बैंकसमक्ष पेश भएको समेत उनले बताए । नेपाल वायुसेवा संघ, टे«किङ एजेन्सिस एशोसिएशन अफ नेपाल (टान), होटल एशोसिएशन नेपाल (हान), नेपाल एशोसिएशन अफ टूर एन्ड ट्राभल एजेन्टस् (नाट्टा) लगायत विभिन्न संघसंस्थाले कोरोनाका कारण पर्यटन उद्योग धराशयी हुने अवस्था आएको भन्दै विभिन्न राहतका प्याकेज सार्वजनिक गर्न माग गरेका थिए । व्यवसायीका मागबारे अध्ययन गरी प्रारम्भिक प्रतिवेदन तयार गरिसकेको अर्थ मन्त्रालयले जानकारी दिएको छ । मन्त्रालयका अनुसार कोरोनाका कारण सबैभन्दा बढी पर्यटन क्षेत्र प्रभावित भएको र यसबारेमा थप अध्ययन गरी समाधानका उपायहरू निकालिनेछ ।