आन्तरिक उत्पादन बढेपछि विद्युत् निर्यात गर्न शुरू

आगामी आवमा ४०० मेवासम्म विद्युत् निर्यात हुने

मिलन विश्वकर्मा

काठमाडौं । वर्षात्का कारण नदी खोलामा पानीको मात्रा बढेर विद्युत् उत्पादन बढेपछि भारततर्फ विद्युत् निर्यात गर्न शुरू गरिएको छ । हाल भारततर्फ दैनिक ७० मेगावाटदेखि ८० मेगावाटसम्म विद्युत् निर्यात भइरहेको छ ।

नेपाल–विहारको परवानीपुर र रामनगर १३३ केभीे प्रसारण लाइनबाट भारततर्फ विद्युत् निर्यात भएको हो । विशेषगरी रातको समयमा बढी मात्रामा विद्युत् निर्यात हुने गरेको छ । नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका अनुसार गत हप्तादेखि नै भारततर्फ विद्युत् निर्यात भइरहेको छ । भारतको विहार सरकारको आग्रहमा उक्त विन्दुबाट विद्युत् निर्यात गरिएको प्राधिकरणको भनाइ छ ।

अहिले नेपालमा निजीक्षेत्र, प्राधिकरणलगायतका आयोजनाबाट ११९८ मेगावाट विद्युत् उत्पादन भइरहेको छ । त्यसमा ११२२ मेगावाट विद्युत् नेपालमा नै खपत भइरहेको छ, त्यसबाहेक बाँकी रहेको विद्युत् भारततर्फ निर्यात गरिएको प्राधिकरणका प्रवक्ता प्रबल अधिकारीले बताए ।

वर्षात्का कारण गत शुक्रवार विभिन्न जलविद्युत् आयोजनाको ५०० मेगावाट बराबरको उत्पादन बन्द भएको थियो । तर, हालसम्म अधिकांश प्रभावित आयोजना सञ्चालनमा आइसकेका छन्, फलस्वरूप विद्युत् आपूर्तिमा अहिले कुनै समस्या नभएको प्राधिकरणले बताएको छ । अहिले प्राधिकरणका आयोजनाबाट ५०६ मेगावाट, निजीक्षेत्रका आयोजनाबाट ३९७ मेगावाट र अन्य विविध आयोजनाबाट २९५ मेगावाट विद्युत् उत्पादन भइरहेको छ ।

भारतको विहार सरकारले विद्युत् माग व्यवस्थापन गर्न कठिन भएपछि नेपालसँग विद्युत् माग गरेको थियो । फलस्वरूप भारतमा विद्युत् विक्री गर्न सहज भएको प्राधिकरणको भनाइ छ ।

नेपालमा वर्षात्मा खोला नदीमा पानीको बहाव बढी हुनाले नेपालमा आन्तरिक बजारलाई आवश्यक पर्नेभन्दा बढी विद्युत् उत्पादन हुने गर्छ । त्यसैले यो समयमा प्राधिकरणले भारततर्फ विद्युत् निर्यात गर्दै आएको छ । प्राधिकरणले गत आर्थिक वर्षदेखि भारतको विहारमा विद्युत् निर्यात गर्दै आएको छ । हिउँदमा भने पानी कम भएर उत्पादन पनि कम हुने भएपछि भारतबाट नै आयात गरेर विद्युत् आपूर्तिमा सन्तुलन ल्याइने गरिएको छ ।

प्राधिकरणका अनुसार चालू आवमा भारतबाट रू. १२ अर्ब बराबरको १ हजार ५१९ गिगावाट विद्युत् आयात गरिएको छ । त्यस्तै, चालू आवको पुससम्म ६८ करोडभन्दा बढीको विद्युत् निर्यात भएको छ ।

भारतले नेपालबाट १३२ केभी प्रसारण लाइनमार्फत प्रतियुनिट ९.८८ रुपैयाँ (भारू.६.१८) मा किन्दै आएको छ । नेपालले सोही प्रसारण लाइनमार्फत आउने विद्युत् पनि सोही दरमा नै आयात गर्दै आएको छ । ३३ केभी प्रसारण लाइनमार्फत हुने विद्युत्को आयातनिर्यातको मूल्य भने प्रतियुनिट १०.६८ रुपैयाँ (भारू.६.६८) पर्छ ।

विशेषगरी जेठदेखि कात्तिकसम्म नेपालदेखि भारतमा विद्युत् निर्यात हुने गर्छ । साउन असार, साउन तथा भदौमा २०० मेगावाटभन्दा बढी विद्युत् निर्यात हुने गरेको छ । प्राधिकरणका प्रवक्ता अधिकारीले आगामी साउन भदौमा पनि २०० मेगावाट विद्युत् निर्यात हुने बताए ।

माथिल्लो तामाकोशी जलविद्युत् आयोजनालगायत आयोजनाबाट उत्पादन शुरू भएमा आगामी आवमा ४०० मेगावाटसम्म विद्युत् निर्यात गर्न सकिने उनको भनाइ छ । नेपालमा १२०० मेगावाटभन्दा बढी विद्युत् उत्पादन भएमा विद्युत् निरन्तर निर्यात गर्न सकिने बताइएको छ ।

प्रतिक्रिया [0]