मङ्सिरपछि डिजिटल भुक्तानीमा सुधार

मिलन विश्वकर्मा

काठमाडौं  । मङ्सिरपछि विद्युतीय (डिजिटल) भुक्तानी पुनः बढ्दै गएको देखिएको छ । मासिक तथ्यांकका आधारमा कात्तिकमा डिजिटल भुक्तानी कारोबार घटेको थियो, तर मङ्सिरमा भने त्यस्तो कारोबार पुनः बढेको हो ।

नेपाल राष्ट्र बैंकबाट प्राप्त मङ्सिरसम्मको तथ्यांकअनुसार मङ्सिरमा वालेट, मोबाइल बैंकिङ, इन्टरनेट बैंकिङ, कनेक्ट आईपीएसजस्ता अनलाइन भुक्तानीका माध्यमबाट हुने कारोबार रकम बढेको छ । कात्तिकमा यी माध्यमबाट हुने कारोबार रकम घटेको थियो । गत असोजसम्म वालेट, मोबाइल बैंकिङ, इन्टरनेट बैंकिङ, कनेक्ट आईपीएसजस्ता अनलाइन भुक्तानी माध्यमबाट हुने कारोबार रकम बढ्दो क्रममा थियो । कोरोना महामारी सुरु भएपछि नै नेपालमा डिजिटल भुक्तानी बढ्दै गएको थियो । तर, कात्तिकमा एकाएक डिजिटल भुक्तानीको बढ्दो ग्राफ रोकिएपछि विभिन्न आशंका उब्जिएको थियो । तर, मङ्सिरमा आउँदा भने डिजिटल कारोबारमा पुरानै लयमा फर्किन लागेको देखिएको छ ।

गत कात्तिकमा कनेक्ट आईपीएसमार्फत रू. २ खर्ब ३ अर्ब कारोबार भएको थियो, मङ्सिरमा त्यो बढेर २ खर्ब २८ अर्ब ४५ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । गत कात्तिकमा ७८ अर्ब १५ करोड रहेको मोबाइल बैंकिङ कारोबार मङ्सिरमा भने ८८ अर्ब ५३ करोड रुपैयाँ पुगेको छ ।

यस्तै, इन्टरनेट बैंकिङ, मोबाइल, वालेट, क्यूआर बेस पेमेन्टबाट हुने कारोबार रकम पनि बढेको देखिन्छ ।

नेपाल राष्ट्र भुक्तानी प्रणाली विभागका प्रमुख गुरुप्रसाद पौडेलले मङ्सिर लागेपछि डिजिटल भुक्तानी पुनः बढ्दो क्रममा फर्किएको बताए । ‘चार्डपर्व नै भए पनि कात्तिकमा त्यति किनेमेलको काम हुँदैन, त्यसको असरले उक्त महीनामा डिजिटल भुक्तानीमा संकुचन आएको थियो,’ उनले भने, ‘तर, मङ्सिर लागेपछि डिजिटल भुक्तानी पुरानै लयमा फर्किएको छ । अब यो क्रमशः बढ्दै जाने अनुमान छ ।’

यस्तै, कात्तिक त्रैमासिक क्लोजिङपछिको समय हुँदा पनि भुक्तानीसम्बन्धी कारोबार कम हुने उनले बताए । ‘असोजसम्म डिजिटल भुक्तानी बढ्दो क्रममा थियो । तर, कात्तिक भनेको पहिलो त्रैमासिक क्लोजिङपछिको समय हो । त्यस कारण कात्तिकमा त्यति भुक्तानीको काम हुँदैन,’ उनले भने ।

पछिल्लो १ वर्षमा डिजिटल भुक्तानी ह्वात्तै बढेको उनको भनाइ छ । ‘यो वर्ष मासिक रूपमा डिजिटल कारोबार रकम तथा संख्यामा तलमाथि भएको छ । तर, गतवर्षको तुलनामा भने डिजिटल भुक्तानीमा एकदमै ठूलो ग्रोथ भएको छ,’ उनले भने, ‘साथै, अबको १/२ वर्षमा नै डिजिटल भुक्तानीले ठूलो फड्को मार्छ ।’

अहिले नगद र डिजिटल भुक्तानी सँगसँगै भइरहेको उनको भनाइ छ । ‘अहिले सबै ठाउँमा डिजिटल भुक्तानीको सुविधा छैन । फलस्वरूप आम मानिसले अहिले एटीएम कार्ड, वालेटजस्ता डिजिटल भुक्तानीको माध्यमसँगै नगद पनि प्रयोग गरिरहेका छन्,’ उनले भने, ‘आवश्यक पूर्वाधारको विकास भइसकेपछि नगदको प्रयोग नगण्य हुन्छ जस्तो लाग्छ ।’ पछिल्लो समय राष्ट्र बैंकले पनि डिजिटल भुक्तानीलाई प्राथमिकतामा राख्ने आवश्यक पूर्वाधार बनाउने विषयमा जोड दिइरहेको उनको भनाइ छ ।

प्रतिक्रिया [0]