लम्पी स्किन रोगले चितवनमा दुग्ध उत्पादन घट्यो 

सूर्यप्रसाद अधिकारी

चितवन। पशुहरूमा लम्पी स्किन रोगका कारण चितवनमा दूध उत्पादनमा ह्रास आएको छ । जिल्लाका सहकारीबाट मात्र दैनिक १ लाख ५० लिटर दूध संकलन हुने गरेकोमा अहिले १ लाख ३४ हजार लिटर मात्र संकलन भइरहेको बताइएको छ ।

अन्य पशुभन्दा गाई र भैंसीमा लम्पी स्किन रोग बढी देखिएकाले दूध उत्पादन घटेको किसानको भनाइ छ । यद्यपि चितवनमा यो रोगको प्रकोप अन्य जिल्लाको तुलनामा धेरै फैलिन नपाएको चितवन जिल्ला दुग्ध उत्पादक सहकारी संघका अध्यक्ष किशोर बगालेले बताए । ‘चितवनमा पशु प्राविधिक, चिकित्सकको पहुँच राम्रो छ । किसान पनि बढी सचेत छन्,’ उनले भने, ‘जसकारण पशु मृत्युको संख्या बढ्न पाएन । यो रोग दूध दिने र नदिने पशु दुवैमा भए पनि दूध दिनेको बढी स्याहार सुसार गरिएकाले उत्पादन कम घटेको हो ।’

चितवनका दुग्ध सहकारीमा संकलित दूध काठमाडौं, पोखरा, हेटौंडालगायत शहरमा निकासी हुन्छ । उनले भने, ‘दैनिक डेढ लाख लिटर दूध चितवनबाट बाहिरी जिल्लामा निकासी भइरहेको थियो, तर अहिले १ लाख ३४ हजार लिटर मात्र गइरहेको छ ।’ रोग नियन्त्रण नभए दूध उत्पादनमा अझै कमी आउने उनले बताए । चितवनमा दूध उत्पादनको प्रचुर सम्भावना भए पनि कोरोना कहरपछि गाईभैंसी फार्म नथपिएको र भएका गाईभैंसी फार्म समेत बन्द भएको उनले बताए । ‘एकातिर दूधको भुक्तानी समयमै पाइएको छैन, अर्कोतिर पशुहरूमा लम्पी स्किन रोग लाग्दा किसान दोहोरो मारमा छन्,’ उनले भने ।

भेटेरिनरी अस्पताल तथा पशुसेवा विज्ञ केन्द्र चितवनकी सजना राईले चितवनमा लम्पी स्किन पूरा नियन्त्रणमा नआए पनि फैलिनबाट भने रोकिएको बताइन् । ‘सातओटा पालिकामा भ्याक्सिन चलाएका छौं, यो रोग नियन्त्रण उन्मुख नै छ । क्षतिको दर पनि कम भएको पाएका छौं,’ राईले भनिन् । लम्पी स्किन रोग निको भए पनि पहिलेको अनुपातमा दूध दिन गाईभैंसीलाई समय लाग्ने विज्ञहरूको भनाइ छ । पछिल्लो तथ्यांक अनुसार चितवनमा ११ हजार पशुमा लम्पी स्किन रोगको संक्रमण देखिएकोमा दूध दिने करीब ३०० पशु मरेका छन् ।

प्रतिक्रिया [0]