काठमाडौं। मुख्य पर्यटकीय सिजन शुरू हुँदै गर्दा पर्यटक आगमनमा सुधार देखिएको छ । यस वर्ष पर्यटकीय सिजन भनिने महीनाहरूको विदेशी आगमन सन् २०१९ कै अवस्थामा पुगेको देखिएको छ ।
सन् २०२३ मा नेपाल आएका पर्यटकको तथ्यांक हेर्दा अन्य महीनाको तुलनामा सिजनका महीनामा बढी देखिन्छ । कतिपय महीनाको आगमन सन् २०१९ कै नजिक पुगेको देखिन्छ । नेपालमा बसन्त (मार्च, अप्रिल र मे) र शरदयाम (सेप्टेम्बर, अक्टोबर र नोभेम्बर) लाई पर्यटकीय सिजन मानिन्छ । शरदयामलाई मुख्य सिजन मानिन्छ ।
पर्यटकीय सिजन शुरू हुने महीना सेप्टेम्बरमा विदेशी आगमन संख्यामा विगत वर्षका तुलनामा उल्लेख्य सुधार देखिएको हो । सन् २०२३ को सेप्टेम्बरमा हवाईमार्ग हुँदै ९१ हजार १२ पर्यटक नेपाल आएका छन् । नेपाल पर्यटन बोर्डले आइतवार सार्वजनिक गरेको तथ्यांकअनुसार यस वर्षको पर्यटकीय सिजनको आगमन कोभिड–१९ पूर्वको वर्ष सन् २०१९ को हाराहारीमा छ ।
सन् २०१९ को सेप्टेम्बरमा ९२ हजार ६०४ पर्यटक हवाईमार्गबाट नेपाल आएका थिए । सन् २०२० र २१ मा उक्त महीनामा नेपाल आउने पर्यटकको संख्या न्यून छ । यी २ वर्ष कोभिड–१९ महामारी, सीमापार आवागमन र अन्तरराष्ट्रिय हवाई उडानमा प्रतिबन्ध, अनिवार्य क्वारेन्टाइन, कोरोनाविरोधी खोपको अनिवार्यतालगायत कारण विश्वभर पर्यटक आवागमन प्रभावित भएको थियो । सन् २०२२ बाट सेप्टेम्बरमा आउने पर्यटक संख्या बढेको हो ।
यस वर्ष मे र जुनमा सन् २०१९ को ती महीनाको तुलनामा बढी पर्यटक आएको देखिन्छ । यस वर्ष सेप्टेम्बरको आगमनले सन् २०१९ लाई भेट्न खोजेको देखिन्छ । अन्य महीनाको आगमन भने तुलनात्मक रूपमा कम छ । यसैलाई आधार मानेर पर्यटन व्यवसायी यो व्यवसाय सन् २०१९ को अवस्थामा अझै नफर्किएको तर्क गर्छन् । सिजनका २ महीनामा सन् २०१९ को तुलनामा बढी र कतिपय महीनामा नजिक पुग्ने गरी पर्यटक आएको तथ्यांकले देखाउँछ ।
यो वर्ष सेप्टेम्बरसम्मा कुल ६ लाख ९२ हजार ३७२ पर्यटक हवाईमार्गबाट आएका छन् । सन् २०१९ मा कुल ११ लाख ९७ हजार १९१ पर्यटक नेपाल आएका थिए ।
होटेल एशोसिएशन नेपाल (हान)का महासचिव साजन शाक्यले मुख्य सिजन भएकाले अब नोभेम्बरसम्म पर्यटक आगमन बढ्दै जाने अनुमान गरे । ‘सेप्टेम्बर, अक्टोबर र नोभेम्बरमा गरी ३ लाखसम्म पर्यटक आउने हाम्रो अनुमान छ,’ शाक्यले भने, ‘अहिले काठमाडौंका होटेलमा ६० प्रतिशतभन्दा बढी कोठा बुकिङ भइसकेको छ, अनलाइन बुकिङका कारण ३/४ दिनअघि मात्रै जानकारी हुने भएकाले बुकिङ थप बढ्नेछ । पोखरामा भने बुकिङ कम देखिएको छ ।’
ट्रेकिङ एजेन्सिज एशोसिएशन अफ नेपाल (टान)का निवर्तमान अध्यक्ष खुमबहादुर सुवेदी भने पर्यटन सन् २०१९ कै अवस्थामा फर्किन बाँकी रहेको बताउँछन् । सन् २०२४ मा भने सामान्य अवस्थामा नै फर्कन सक्ने उनको अनुमान छ । अहिलेको पर्यटक आगमनलाई सकारात्मक मान्न सकिने भन्दै उनले अफ सिजनमा भने कोभिडकै असर र विश्व आर्थिक अवस्थाका कारण पर्यटक आउन नसकेको बताए ।
बोर्डले सार्वजनिक गरेको तथ्यांकअनुसार सेप्टेम्बरमा पनि अन्य महीना जस्तै भारतबाट सबैभन्दा बढी पर्यटक आएका छन् । भारतबाट यो महीना २८ हजार ६९४ पर्यटक आएका छन् । संख्याको हिसाबले दोस्रोमा चीन छ । चीनबाट सेप्टेम्बरमा ८ हजार १७४ पर्यटक आएका छन् । यसपछि संयुक्त राज्य अमेरिका, बंगलादेश, अस्ट्रेलिया, बेलायत, श्रीलंका, जर्मनी, दक्षिण कोरिया र इजरायलबाट बढी संख्यामा पर्यटक आएको देखिन्छ ।