तयारी पोशाकको निर्यातमा ठूलो फड्को मार्न सकिन्छ

२०८० असोज, १६

समाचार उपभोक्ता

प्रतिक्षा कडेल

काठमाडौं । नेपालबाट प्रत्येक वर्ष अर्बौ रूपैयाँको तयारी पोशाक निर्यात हुँदै आएको छ । तर उक्त निर्यात अन्य मुलुकको तुलनामा कम भएको व्यवसायहरुको गुनासो छ । व्यवसायीहरु सरकारले प्रोत्साहन गर्ने हो भने तयारी पोशाकमा ठूलो फड्को मार्न सकिने व्यवसायीहरुको दाबी रहेको छ ।
भन्सार विभागका अनुसार नेपालबाट ५ वर्षको अवधीमा करिब २९ अर्ब रूपैयाँको तयारी पोशाक निर्यात भएको छ । विभागका अनुसार ५ वर्षमा नेपालबाट २८ अर्ब ७७ करोड रूपैयाँ तयारी पोशाक निर्यात भएको हो ।
आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा मात्रै ७ अर्ब ५२ करोड रूपैयाँको तयारी पोशाक निर्यात भएको छ । उक्त आवमा नेपालबाट, अमेरिका, बेलायत, जर्मनी, फ्रान्स लगायतका दस मुलुकहरुमा ८० प्रतिशत बढी निर्यात भएको छ । आव २०७९/८० मा नेपालबाट अमेरिकामा सार्वधिक पोशाक निर्यात भएको छ । विभागका अनुसार यस आवमा अमेरिकामा मात्रै २२ प्रतिशत अर्थात् १ अर्ब ७० करोड रूपैयाँको पोशाक निर्यात भएको छ ।
यसैगरि, दोस्रोमा बेलायतमा १४ प्रतिशत १ अर्ब ८ करोड रूपैयाँको र तेस्रोमा जर्मनीमा १२ प्रतिशत अर्थात ९५ करोड रूपैयाँको पोशाक निर्यात भएको छ ।
नेपाल तयारी पोशाक संघको अध्यक्षमा पशुपति देव पाण्डे विगतको केही वर्षहरुमा नेपालबाट तयारी पोशाकहरुको निर्यात बढेपनि यस क्षेत्रमा ठूलो सम्भावना भएको बताउछन् । पाण्डेका अनुसार सरकारले यस क्षेत्रका उद्योगलाई प्रोत्साहन गर्ने हो भने निर्यातमा ठूलो फड्को मार्न सकिन्छ र अर्बौ रूपैयाँ भित्राउन सकिन्छ ।
पाण्डेका अनुसार यस क्षेत्रमा करिब १०० ओटा उद्योगहरु छन् । यी उद्योगहरुमा १५ देखि २० हजारले प्रत्यक्ष रोजगारी पाइरहेको अवस्था छ । यस क्षेत्रका उद्योगहरुलाई सरकारले प्रोत्साहन गर्नु पर्ने पाण्डेको भनाइ छ ।
‘नेपाल र बंग्लादेशमा करिब एउटै समयमा तयारी पोशाक उद्योग शुरु भएको थियो । अहिले बंग्लादेशले नेपालको भन्दा झण्डै ६२ गुणा बढी उत्पादन निर्यात गर्ने गरेको छ’ पाण्डे भन्छन, ‘बंग्लादेशको सरकारले यस उद्योगलाई प्रोत्साहन गरेसँगै त्यहाको उद्योगहरुले हामी भन्दा धेरै फड्को मारीसकेको अवस्था छ । बंग्लादेशले शुरुमा नै तयारी पोशाक निर्यातमा २६/२७ प्रतिशत भन्सार छुट दिएको थियो । तर हाम्रो सरकारले त्यसबेला चासो नदिँदा हामी पछि परिरहेको अवस्था छ ।’
नेपालको उद्योगहरुलाई प्रोत्साहन गर्न भन्सारमा छुट दिने, यस क्षेत्रलाई लक्षित गरेर अन्तराष्ट्रियस्थरका कार्यक्रमहरु आयोजना गर्नुका साथै विदेशी सरकार र नियोगहरुसँग सरकारी स्थरबाट नै उद्योगीहरुको उपस्थितीमा वृहत छलफल गर्नुपर्ने पाण्डे बताउँछन् ।

पाँत वर्षमा तयारी पोशाक निर्यातको अवस्था

आर्थिक वर्ष	मूल्य रू हजारमा					आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा भएको निर्यातमा शेयर हिस्सा
आर्थिक वर्ष	2075/76	2076/77	2077/78	2078/79	2079/80	आर्थिक वर्ष २०७९/८० मा भएको निर्यातमा शेयर हिस्सा
अमेरिका	1,127,692	910,936	1,214,590	1,659,136	1,700,150	22.61
बेलायत	1,157,146	816,805	945,869	1,170,131	1,089,941	14.49
जर्मनी	766,902	674,546	660,493	798,752	951,097	12.65
फ्रान्स	342,848	300,241	230,347	329,160	478,143	6.36
जापान	270,660	243,263	181,616	209,747	424,298	5.64
नेदरल्यान्ड्स	58,117	67,310	111,422	205,536	401,188	5.33
इटली	267,001	200,694	206,746	320,734	285,785	3.80
अस्ट्रेलिया	214,202	127,128	185,803	185,328	261,049	3.47
क्यानेडा	217,193	137,070	128,094	149,129	228,084	3.03
भारत	170,408	167,333	86,763	153,867	227,310	3.02
अन्य	1,014,049	711,645	845,680	1,308,709	1,473,477	19.59
कुल	5,606,218	4,356,970	4,797,423	6,490,229	7,520,521	100.00