काठमाडौं । अन्तरराष्ट्रिय कार्ड बोकेर नेपाल भित्रिएका पर्यटकहरूले अब मनिचेञ्जरहरूको पोइण्ट अफ सेल्स (पीओएस) मेशिनमार्पmत विदेशी मुद्रा सटही गर्न पाउने भएका छन् । यो व्यवस्थाले नेपाल भित्रिएका पर्यटक विदेशी मुद्रा बोकेर आउँदा चोरी हुने, विमानस्थलमा सटही गर्नुपर्नेलगायत झन्झटबाट मुक्त हुने भएका हुन् ।
नेपाल राष्ट्र बैङ्कले एकीकृत परिपत्र २०७४ मा संशोधन गर्दै थपेको यो व्यवस्थाले विदेशी पर्यटकलाई सहज हुने भएको छ ।
त्यसरी विदेशी मुद्रामा भुक्तानी प्राप्त हुने गरी नेपाली बैङ्क तथा वित्तीय संस्थाबाट जारी कार्डबाट नेपाली रुपैयाँमा भुक्तानी हुँदा केन्द्रीय बैङ्कको निर्देशन पालना गर्नुपर्ने परिपत्रमा उल्लेख छ । विदेशी मुद्रामा सटही गर्नेबारे मौद्रिक नीतिले व्यवस्था गरेकाले केन्द्रीय बैङ्कले यसलाई कार्यान्वयनमा ल्याएको राष्ट्र बैङ्कका सहप्रवक्ता राजेन्द्र पण्डितले बताए ।
उनका अनुसार यस्तो सुविधा मनिचेञ्जरहरूले पनि माग गरिरहेकाले यसलाई ल्याइएको हो । ‘यो सुविधा आवश्यक पनि थियो, नेपाल आउने कतिपय पर्यटकले नेपालमा अन्तरराष्ट्रिय कार्ड चल्दैन भन्दा अचम्म मान्थे,’ उनले भने, ‘अझ कतिपयले त कार्ड मात्र बोकेर आउने र विभिन्न ठाउँमा भुक्तानी गर्दा समस्या पर्ने गरेको थियो ।’ नयाँ व्यवस्थाले अब पर्यटकलाई सहज हुने र उनीहरूको खर्चसमेत वृद्धि हुने उनको भनाइ छ ।
पर्यटकहरूले भीसा इण्टरनेशनल, माष्टर्स कार्ड, युनियन पेलगायत अन्तरराष्ट्रिय कार्ड पीओएस मेशिनबाट सटही गर्न सक्ने छन् । सटहीबापतको शुल्क भने मनिचेञ्जर कम्पनीले नै तोक्न पाउनेछ तर शुल्क नेपालीमा हुनुपर्ने छ । यो बैङ्क र मनिचेञ्जरबीचको सम्झौतामा आधारित हुने परिपत्रमा बताइएको छ । मनिचेञ्जरको उक्त कारोबारमा हुने जोखीम न्यूनीकरण गर्न केन्द्रीय बैङ्कले सतर्कताका केही उपायसमेत तोकेको छ ।
विदेशी विनिमय व्यवस्थापन विभागका अनुसार विदेशी मुद्रा सटही तथा कारोबारमा मनिचेञ्जरले ग्राहकबाट राहदानीको प्रतिलिपि लिनुपर्ने छ । भारतीयको हकमा भने आधारकार्ड, मतदाता परिचयपत्र तथा पासपोर्ट लिनुपर्ने छ ।
मनिचेञ्जरले पालना गर्नुपर्ने नियम
राष्ट्र बैङ्कबाट इजाजत लिनुपर्ने,
गत आर्थिक वर्षमा कम्तीमा १२ लाख अमेरिकी डलरबराबरको कारोबार गरेको हुनुपर्ने,
नेपाल राष्ट्र बैङ्क मनिचेञ्जर विनियमावली, २०६७ को विनियम १४ (क)को उपविनियम (५) अनुसार कारबाहीमा परेको भए उक्त कारबाही भुक्तान भएको ३ वर्ष पूरा हुनुपर्ने,