६ प्रतिशत पुग्यो मुद्रास्फीति दर

ममता थापा

काठमाडौं । गत आर्थिक वर्ष (आव) को फागुन मसान्तमा २ दशमलव ९ प्रतिशत रहेको दैनिक उपभोग्य वस्तु तथा सेवाको मूल्य वृद्धिदर चालू आवको सोही अवधिमा ६ प्रतिशत पुगेको छ । तरकारीको मूल्यमा उच्च वृद्धि हुनु र गतवर्षको आधार न्यून रहेका कारण समीक्षा अवधिमा मुद्रास्फीति बढेको हो । नेपाल राष्ट्र बैङ्कले बिहीवार सार्वजनिक गरेको आव २०७४/७५ को ८ महीनाको आर्थिक तथा वित्तीय स्थितिको प्रतिवेदनले यस्तो देखाएको हो । चालू आवको पहिलो ८ महीनामा उच्च रहे पनि वार्षिक औसत मुद्रास्फीति दर भने राष्ट्र बैङ्कको प्रक्षेपणभन्दा कम नै रहने अनुमान छ । मौसमी तरकारीको मूल्यमा आएको उच्च वृद्धिका कारण समग्र मुद्रास्फीति बढ्न गएको राष्ट्र बैङ्कको भनाइ छ । समीक्षा अवधिमा खाद्यसमूहको मुद्रास्फीति ५ दशमलव ६ प्रतिशत छ, जुन गतवर्षको सोही अवधिमा शून्य दशमलव ४ प्रतिशत ऋणात्मक थियो । यसैगरी, गत आवको फागुनमा ५ दशमलव ६ प्रतिशत रहेको गैरखाद्य समूहको मुद्रास्फीति अहिले ६ दशमलव ३ प्रतिशत पुगेको छ । यस समूहअन्तर्गतको शिक्षा, घरायसी सामान तथा सेवालगायत वस्तुको मूल्य उच्चदरमा बढेको राष्ट्र बैङ्कको भनाइ छ । क्षेत्रगत आधारमा तराईमा ६ दशमलव ३ प्रतिशत, हिमालमा ६ प्रतिशत, पहाडमा ५ दशमलव ६ प्रतिशत र काठमाडौं उपत्यकामा ४ दशमलव ५ प्रतिशत मुद्रास्फीति रहेको छ । सोही अवधिमा थोक मुद्रास्फीति दर २ दशमलव ३ प्रतिशत रहेको छ । गतवर्ष यस्तो मुद्रास्फीति १ प्रतिशत रहेको थियो । खासगरी औषधिजन्य वस्तु, फलपूmल तथा तरकारी र निर्माण सामग्रीमा भएको मूल्य वृद्धिका कारण समग्र थोक मुद्रास्फीति बढ्न गएको राष्ट्र बैङ्कको भनाइ छ । समीक्षा अवधिमा उपभोग्य वस्तु तथा सेवाको मूल्यमा भएको वृद्धिसँगै तलब तथा ज्यालादर पनि औसतमा ७ दशमलव ८ प्रतिशतले बढेको छ । गतवर्षको सोही अवधिमा तलब तथा ज्यालादर उक्त सूचकाङ्क १४ दशमलव १ प्रतिशतले वृद्धि भएको थियो । व्यापारघाटा २३ प्रतिशतले बढी समीक्षा अवधिमा कुल वस्तु निर्यात १० दशमलव ८ प्रतिशतले वृद्धि भई रू. ५३ अर्ब ४२ करोड पुगेको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो निर्यात १२ दशमलव ८ प्रतिशतले वृद्धि भएको थियो । गन्तव्यका आधारमा भारततर्फ ९ दशमलव ८ प्रतिशत, चीनतर्फ ६२ प्रतिशत र अन्य मुलुकतर्फ ९ दशमलव १ प्रतिशतले निर्यात बढेको छ । राष्ट्र बैङ्कको अनुसन्धान विभागका अनुसार वस्तुगत आधारमा अलैंची, जुटको बोरा, धागो, पोलिष्टर यार्नलगायत वस्तुको निर्यात बढेको छ भने जीआई पाइप, जूस, ऊनी गलैंचा, पश्मिनालगायत वस्तुको निर्यात घटेको छ । यस्तै, कुल वस्तु आयात २२ दशमलव १ प्रतिशतले बढेर रू. ७ खर्ब ६७ अर्ब ३६ करोड पुगेको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो आयात ४४ दशमलव २ प्रतिशतले बढेको थियो । यसैगरी, फागुन मसान्तसम्ममा कुल वस्तु व्यापारघाटा २३ दशमलव शून्य प्रतिशतले बढी रू. ७ खर्ब १३ अर्ब ९३ करोड पुगेको छ । समीक्षा अवधिमा निर्यातआयात अनुपात ७ दशमलव शून्य प्रतिशत कायम भएको छ, जुन अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा ७ दशमलव ७ प्रतिशत थियो । विप्रेषण आप्रवाह ४ दशमलव ९ प्रतिशतले वृद्धि समीक्षा अवधिमा विप्रेषण आप्रवाह ४ दशमलव ९ प्रतिशतले वृद्धि भई रू. ४ खर्ब ७१ अर्ब ८६ करोड पुगेको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा विप्रेषण आप्रवाह ५ दशमलव ३ प्रतिशतले बढेको थियो । खुद ट्रान्सफर आयमा भने शून्य दशमलव ७ प्रतिशतले कमी आई रू. ५ खर्ब ३९ अर्ब १९ करोडमा सीमित भएको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो आय ८ दशमलव ४ प्रतिशतले बढेको थियो । चालू खाता एवम् शोधनान्तर घाटा वृद्धि गतवर्ष रू. ६ अर्ब ३१ करोड घाटामा रहेको चालू खाता समीक्षा अवधिमा रू. १ खर्ब ५३ अर्ब ९६ करोड घाटामा पुगेको छ । त्यसैगरी, गतवर्षको ८ महीनामा रू. ५० अर्ब २ करोडले बचतमा रहेको शोधनान्तर अहिले रू. २४ अर्ब ७३ करोड घाटामा छ । समीक्षा अवधिमा प्रत्यक्ष वैदेशिक लगानी आप्रवाह रू. १४ अर्ब २४ करोड पुगेको छ । अघिल्लो वर्षको सोही अवधिमा यस्तो लगानी रू. ८ अर्ब ३५ करोड रहेको थियो । समीक्षा अवधिका प्रमुख आर्थिक परिसूचक

• ७२ मेगावाट विद्युत् थपियो
• औद्योगिक कच्चा पदार्थको आयातमा वृद्धि
• चालू खाता तथा शोधनान्तर घाटा वृद्धि
• १० महीनाको वस्तु तथा सेवा आयात धान्ने विदेशी विनिमय सञ्चिति
• निक्षेप १३ प्रतिशतले बढ्दा कर्जा १७ प्रतिशतले वृद्धि

प्रतिक्रिया [0]

पुरा नाम: *

इमेल: *

प्रतिकृया: *
पठाउनुहोस