वैशाख १२, वीरगञ्ज । नेपालको पूर्वी नाका विराटनगर पनि भारतीय रेल सञ्जालसँग जोडिएको छ । बुधवार भारतको कोलकाताबाट मालवाहक रेल विराटनगरको सीमावर्ती भारतीय नाका जोगवनी वथनाहका लागि हिँडेको छ । अहिलेसम्म वीरगञ्ज नाकामामात्र सीमित रेल सेवा अब विराटनगरमा पनि उपलब्ध हुने भएको छ ।
तेस्रो मुलुकबाट नेपालका लागि आएका ५८ कण्टेनर बोकेर मालवाहक रेल कोलकाताबाट हिँडेको कोलकातास्थित नेपाली महावाणिज्यदूत एकनारायण अर्यालले बताए । ‘अब विराटनगर नाका पनि रेलवे सञ्जालसित जोडिएको छ । यसबाट नेपालको वैदेशिक व्यापार थप प्रभावकारी र व्यवस्थित हुने अपेक्षा गर्न सकिन्छ,’ महावाणिज्यदूत अर्यालले आर्थिक अभियानसित भने ।
भारतीय जोगवनीको बथनाह स्टेसनमा रेलमार्फत आएको मालसामान अब व्यवसायीले त्यहाँबाट बिराटनगर भित्र्याउन सक्छन् ।
कोलकता बन्दरगाहबाट कण्टेनर लिएर बथनाहा आइपुगेपछि त्यहाँबाट व्यवसायीले ढुवानीका अन्य साधनमार्फत कण्टेनर ल्याउनु पर्छ । वाणिज्य मन्त्रालयको प्रशासन, निर्यात प्रवद्र्धन, व्यापार तथा पारवहन महाशाखाका प्रमुख रविशङ्कर सैजुले कोलकाताबाट जोगवानीका लागि मालवाहक रेल सेवा शुरु भएको बताए । यसबाट पूर्वी नाकाबाट हुने वैदेशिक व्यापार सहज हुने दाबी सैजुको छ । ‘विगतदेखि नै सीमावर्ती नाकाहरूमा रेल सेवा विस्तारको प्रयास भइरहेको थियो । विराटनगर रेल सेवासित जोडिनु व्यापार प्रवद्र्धनका दृष्टिले महत्वपूर्ण कुरा हो,’ सैजुले भने ।
भारतीय कण्टेनर निगम लिमिटेड (कोन्कर)ले गत मार्चदेखि जोगवनीसम्म रेल पु¥याउने योजना राखेको थियो । आन्तरिक तयारी र आवश्यकीय समन्वय मिलाउँदा केही विलम्व भएको कोन्कोरका पूर्वी क्षेत्रीय कार्यालय कोलकताका महाप्रबन्धक रथेन्द्र रमनले बताए । कोलकाताबाट हिँडेको रेल शुक्रवार अपरान्ह जोगवनी पुग्ने रमनले बताए । ‘५८ ओटा कण्टेनर पठाइएको छ । अब त्यहाँका लागि जाने कण्टेनर बढ्ने अपेक्षा गरेका छौं,’ उनले टेलिफोन कुराकानीमा भने ।
कोलकाताको महावाणिज्य दूतावासले विराटनगर नाकासम्म रेल सञ्चालनका लागि लामो समयदेखि प्रयास भएको बताएको छ । ‘विराटनगर नाका रेल सेवासँग आवद्ध हुनु नेपालको वैदेशिक व्यापार र पारवहनका लागि महत्वपूर्ण उपलब्धि हो,’ महावाणिज्यदूत अर्यालले भने ।
व्यवसायीले अहिलेसम्म विराटनगर नाकाका लागि ट्रकबाट सामान आयात गर्दै आएकोमा कोलकाता बन्दरगाहबाट रेलमार्फत ढुवानी गर्न पाउने भएका छन् । ट्रकको तुलनामा रेलको भाडा कम पर्ने र समय पनि बचत हुनाले आयातको लागत घट्ने विश्वास आयाकर्ताको छ ।
विराटनगरका लागि कण्टनेर कार्गो शुरु भएपछि कोलकाता बन्दरगाहको जामसमेत न्यूनीकरण हुने बन्दरगाहको दाबी छ । बन्दरगाह ट्राफिक प्रबन्धक हिमांशु शेखरले यसबाट कण्टेनरको चाप व्यवस्थापन सहज हुने बताए । तेस्रो मुलुकबाट आउने सबैभन्दा बढी कार्गो कोलकाता बन्दरगामा आउने गरेको छ । आयातकर्ताले हल्दिया र विशाखापत्तनम्बाट पनि रेलमार्फत कार्गो मगाउन सक्ने छन् । त्यसका आफूहरू तयारी अवस्थामा रहेको रमनले बताए ।