मिलन विश्वकर्माकाठमाडौं । बीमा कम्पनीको लेखा परीक्षण गर्न नभई नहुने बीमांकीका लागि दुई पटक अन्तरराष्ट्रिय विज्ञापन गर्दा पनि आवश्यक मात्रामा आवेदन नआएपछि बीमा समितिले तेस्रो पटक विज्ञापन गर्ने तयारी गरेको छ । नेपालमा बीमांकीको अभाव छ । बीमा कम्पनीहरूले भारत लगायत विभिन्न मुुलुकबाट बीमांकी मगाएर काम चलाउने गरेका छन् । कहिले को आउँछ, कहिले को । नेपालमा काम लगाइने बीमांकीको आधिकारिक रोस्टर (सूची) बनाउन भनेर बीमा समितिले यस वर्ष अन्तरराष्ट्रिय रूपमै आवेदन माग गर्यो । तर, दुई पटक आवेदन माग्दा पनि जम्माजम्मी १७ जनाले मात्र आवेदन दिएका छन् । तीमध्ये प्रेक्षा माथेमा एक जना मात्र नेपाली छिन् । सबैलाई रोस्टरमा राख्दा पनि एक तिहाइ बीमा कम्पनीको लेखापरीक्षण हुन नसक्ने भएको छ ।
अरू कम्पनीमा जस्तै चार्टर्ड एकाउन्टेन्टले लेखापरीक्षण गरेर मात्र बीमा कम्पनीलाई पुग्दैन । बीमांकीले पनि थप लेखापरीक्षण गर्नुपर्छ, जसलाई ‘एक्चुरियल’ मूल्यांकन भनिन्छ । बीमांकीले बीमा व्यवसायको दायित्व परीक्षण गर्छन् । विगत र वर्तमानको तथ्यांक विश्लेषण गरेर जोखिम मूल्यांकन गर्छन् । नयाँ बीमा योजना बनाउने काम पनि गर्छन् । जीवन बीमामा उमेर अनुसार व्यक्तिको बीमाशुल्क निर्धारण गर्छन् ।
समितिले पहिलो पटक माघ १४ मा ४५ दिने सूचना जारी गरेको थियो । त्यसबेला १७ जनाको आवेदन पर्यो । दोस्रो पटक चैत १३ मा एकमहीने सूचना जारी गर्यो । त्यसमा एक जनाले पनि आवेदन दिएनन् । समितिका कार्यकारी निर्देशक राजुरमण पौडेल भन्छन्, ‘आवेदनको यो संख्या अपर्याप्त छ, हामी फेरि आवेदन माग्ने तयारीमा छौं ।’
हाल नेपालमा १९ जीवन र २० निर्जीवन गरी ३९ बीमा कम्पनी सञ्चालित छन् । बीमा ऐन, २०४९ अनुसार जीवन बीमा कम्पनीले ३/३ वर्षमा बीमांकीय मूल्यांकनसहितको लेखापरीक्षण गराउनुपर्छ । आर्थिक वर्ष २०७४/७५ देखि नेपाल फाइनान्सियल रिपोर्टिङ स्ट्यान्डर्ड प्रणाली लागू भएकाले निर्जीवन बीमा कम्पनीले पनि बीमांकीय मूल्यांकन गराउनुपर्ने भएको छ ।
एकजना बीमांकीले एकै प्रकृतिको एकभन्दा बढी कम्पनीको एउटै वर्षको बीमांकीय विश्लेषण गर्न पाउँदैन । हाल तीन जनाले निर्जीवन बीमाको मात्र, पाँच जनाले जीवन बीमाको मात्र र नौ जनाले दुवैखाले बीमा कम्पनीको बीमांकीय मूल्यांकन गर्ने भनी आवेदन दिएका छन् । यस अनुसार उक्त १७ जनाले २६ बीमा कम्पनीको मात्र मूल्यांकन गर्न सक्छन् । बाँकी १३ बीमा कम्पनीका लागि थप बीमांकी चाहिन्छन् ।
मिलन विश्वकर्मा
काठमाडौं । बीमा कम्पनीको लेखा परीक्षण गर्न नभई नहुने बीमांकीका लागि दुई पटक अन्तरराष्ट्रिय विज्ञापन गर्दा पनि आवश्यक मात्रामा आवेदन नआएपछि बीमा समितिले तेस्रो पटक विज्ञापन गर्ने तयारी गरेको छ । नेपालमा बीमांकीको अभाव छ । बीमा कम्पनीहरूले भारत लगायत विभिन्न मुुलुकबाट बीमांकी मगाएर काम चलाउने गरेका छन् । कहिले को आउँछ, कहिले को । नेपालमा काम लगाइने बीमांकीको आधिकारिक रोस्टर (सूची) बनाउन भनेर बीमा समितिले यस वर्ष अन्तरराष्ट्रिय रूपमै आवेदन माग गर्यो । तर, दुई पटक आवेदन माग्दा पनि जम्माजम्मी १७ जनाले मात्र आवेदन दिएका छन् । तीमध्ये प्रेक्षा माथेमा एक जना मात्र नेपाली छिन् । सबैलाई रोस्टरमा राख्दा पनि एक तिहाइ बीमा कम्पनीको लेखापरीक्षण हुन नसक्ने भएको छ ।
अरू कम्पनीमा जस्तै चार्टर्ड एकाउन्टेन्टले लेखापरीक्षण गरेर मात्र बीमा कम्पनीलाई पुग्दैन । बीमांकीले पनि थप लेखापरीक्षण गर्नुपर्छ, जसलाई ‘एक्चुरियल’ मूल्यांकन भनिन्छ । बीमांकीले बीमा व्यवसायको दायित्व परीक्षण गर्छन् । विगत र वर्तमानको तथ्यांक विश्लेषण गरेर जोखिम मूल्यांकन गर्छन् । नयाँ बीमा योजना बनाउने काम पनि गर्छन् । जीवन बीमामा उमेर अनुसार व्यक्तिको बीमाशुल्क निर्धारण गर्छन् ।
समितिले पहिलो पटक माघ १४ मा ४५ दिने सूचना जारी गरेको थियो । त्यसबेला १७ जनाको आवेदन पर्यो । दोस्रो पटक चैत १३ मा एकमहीने सूचना जारी गर्यो । त्यसमा एक जनाले पनि आवेदन दिएनन् । समितिका कार्यकारी निर्देशक राजुरमण पौडेल भन्छन्, ‘आवेदनको यो संख्या अपर्याप्त छ, हामी फेरि आवेदन माग्ने तयारीमा छौं ।’
हाल नेपालमा १९ जीवन र २० निर्जीवन गरी ३९ बीमा कम्पनी सञ्चालित छन् । बीमा ऐन, २०४९ अनुसार जीवन बीमा कम्पनीले ३/३ वर्षमा बीमांकीय मूल्यांकनसहितको लेखापरीक्षण गराउनुपर्छ । आर्थिक वर्ष २०७४/७५ देखि नेपाल फाइनान्सियल रिपोर्टिङ स्ट्यान्डर्ड प्रणाली लागू भएकाले निर्जीवन बीमा कम्पनीले पनि बीमांकीय मूल्यांकन गराउनुपर्ने भएको छ ।
एकजना बीमांकीले एकै प्रकृतिको एकभन्दा बढी कम्पनीको एउटै वर्षको बीमांकीय विश्लेषण गर्न पाउँदैन । हाल तीन जनाले निर्जीवन बीमाको मात्र, पाँच जनाले जीवन बीमाको मात्र र नौ जनाले दुवैखाले बीमा कम्पनीको बीमांकीय मूल्यांकन गर्ने भनी आवेदन दिएका छन् । यस अनुसार उक्त १७ जनाले २६ बीमा कम्पनीको मात्र मूल्यांकन गर्न सक्छन् । बाँकी १३ बीमा कम्पनीका लागि थप बीमांकी चाहिन्छन् ।
पेट्रोल–डिजेलको मूल्य घट्यो
‘ग्लोबल रिच अष्ट्रेलियन एजुकेसन फेयर’ माघ ५ बाट, अष्ट्रेलियाका २५ बढी युनिभर्सिटीका प्रतिनिधि आउने
जलविद्युत कम्पनीका शेयरमा लगानीकर्ताको आकर्षण, एक महीनामा १९.६४ % बढ्यो परिसूचक
माघे सङ्क्रान्तिको दिन टुँडिखेलमा भीडमा च्यापिएर ११ जना घाइते
लक्ष्मी सन्राइज बैंकको २३औं साधारण सभा
बाटोले विकासको सम्भावना खुलेको छ : अर्थमन्त्री डा. महत
३८ करोडले घट्यो चिया निकासी
पाँच महीनामा निर्जीवन बीमा कम्पनीले आर्जन गरे १५ अर्ब ७२ करोडभन्दा बढी बीमाशुल्क
कृषिमा लगानीको तयारी गर्दै भाटभटेनी
नृसिंहधाम, जहाँ बन्नेछ नेपालको पहिलो पानीमुनिको मन्दिर ! [तस्वीरहरू]
विद्युतीय तार भूमिगत : साढे २ वर्षमा सक्नुपर्ने काम ४ वर्षमा पनि सकिएन