चितवनको पर्यटन व्यवसायमा साढे २२ करोडको नोक्सान

व्यवसायीद्वारा सहुलियत ब्याज तथा अनुदानको माग

सूर्यप्रसाद अधिकारी

वैशाख २४, चितवन । कोरोना भाइरस कोभिड १९ को महामारीका कारण भएको लकडाउनले  चितवनको पर्यटन व्यवसायमा साढे २२ करोड नोक्सान भएको अनुमान गरिएको छ  । यकिन तथ्यांक आइनसकेकाले गतवर्ष यो समयमा भएको कारोबारको आधारमा यस्तो अनुमान गरिएको हो ।

दैनिक घाटा बढ्दै गएपछि र पर्यटन क्षेत्र अस्त व्यस्त भएपछि व्यवसायीले ब्याजमा सहुलियत तथा अनुदानको माग गरेका छन् । क्षेत्रीय होटल संघ, सौराहाका अध्यक्ष दीपक भट्टराईले दैनिक घाटा बढेकाले ब्याजमा अनुदान माग गरिएको बताए । ‘पर्यटन व्यवसायलाई पनि कृषि क्षेत्रलाई जस्तै अनुदानको माग गरेका छौं,’ भट्टराईले भने । सौराहाका होटललगायत पर्यटन व्यवसाय अबको ६ महीनासम्म बन्द हुँदा घाटा बढ्दै जाने र चालू खर्च तथा ऋण समेत थपिँदै जाने उनको भनाइ छ । यस्तै संघका महासचिव गुणराज थपलियाले सौराहाको पर्यटनमा दैनिक ५० लाख रुपैयाँ बराबरको घाटा अनुमान गरिएको बताए । ‘लकडाउनपछिको डेढ महीनामा साढे २२ करोड घाटा भएको अनुमान गरेका छौं,’ उनले भने । 

संघले मंगलवार मात्र बैठक राखेर हानको केन्द्रको निर्णय कार्यान्वयन गर्ने र परिस्थिति अनुसार अघि बढ्ने निष्कर्ष निकालेको छ । संघका पूर्वअध्यक्ष सुमन घिमिरेले हाल कर्मचारीको तलब व्यवस्थापनका लागि छलफल भइरहेको बताए । ‘१२ दशमलव ५ प्रतिशत तलब दिने हान केन्द्रको निर्णयको समर्थन र कार्यन्वयन गरिनेछ,’ उनले भने । उनका अनुसार चितवन होटल व्यवसायमा ३० अर्बभन्दा बढी लगानी छ । यस्तै सबै होटलमा गरी बैंकको लगानी १५ अर्ब हाराहारीमा छ । सौराहामा मात्रै पर्यटकीय स्तरका १२० होल र अन्य २०० भन्दा बढी होटल÷रेष्टुराँ सञ्चालित छन्, जहाँ ५ हजार ५०० जनाले प्रत्यक्ष रूपमा रोजगारी पाएका छन् ।

रेष्टुरेण्ट एण्ड बार एशोसिएशन नेपाल, चितवनका अध्यक्ष दीपेन्द्र खतिवडाले कोराना प्रकोप र लकडाउनका कारण जिल्लाका ८० ओटा ठूला रेष्टुराँ तथा बार पूर्णरूपमा बन्द भएको बताए । यस्तै तिनमा कार्यरत १ हजार जना बेरोजगारविहीन भएको उनको भनाइ छ । नोक्सानको तथ्यांक भने आइनसकेको उनले बताए ।
उनका अनुसार रेष्टुरेन्ट एण्ड बार एशोसिएशन अफ नेपाल (रेबान)को आधिकारिक निर्णय नआए पनि कर्मचारीको विषयमा आन्तरिक छलफलबाट निष्कर्ष निकालिने भएको छ । राज्य र व्यवसायीको समन्वयमा कर्मचारीलाई ३३ प्रतिशत तलब दिन सकिने उनको भनाइ छ । 

हाल सौराहाका चितवनको प्रमुख पर्यटकीय गन्तव्य सौराहा भए तापनि दोस्रो र तेस्रो पर्यटकीय गन्तव्यका रूपमा पश्चिम चितवनको पटिहानी र मेघौली रहेका छन्, ३ दर्जनभन्दा होटल, रिसोर्ट सञ्चालित छन् । यसबाहेक चितवनका बजार क्षेत्र र अन्य क्षेत्रमा सञ्चालनमा आएका होटलमा समेत लाखौंको घाटा भएको व्यवसायीको भनाइ छ । 
कोरोना र लकडाउनको प्रत्यक्ष प्रभाव पर्यटन व्यवसायमा देखिए पनि यससँग जोडिने अन्य क्षेत्रमा समेत यसको असर परेको पर्यटनविद् विश्व सुवेदीले बताए । ‘पर्यटन व्यवसायसँग सरोकार राख्ने कृषि, पशुपक्षी क्षेत्र, हस्तकला लगायत रोजगारीमा समेत अप्रत्यक्ष रूपमा ठूलो असर परिसकेकोे छ,’ उनले भने । पर्यटन व्यवसाय पहिलेकै अवस्थामा आउन करीब २ वर्ष लाग्ने  उनको अनुमान छ ।

प्रतिक्रिया [0]