भाइमसलामा मुलुक परनिर्भर : आयातित पनि महँगो

विजय दमासे

तिहारको भाइटीकाको दिन दिदीबहिनीले दाजुभाइलाई विभिन्न पकवानका साथ दिने भाइमसलामा मुलुक परनिर्भर देखिएको छ । सुकाइएका विभिन्न २१ ओटा फल (ड्राई फ्रुट्स) तथा अन्य सामग्री मिसाएर बनाइने भाइमसलाको व्यापार तिहार आउनु अघिदेखि नै चोक तथा पसलहरूमा हुने गर्दछ । तर अनिवार्य मानिने यी सामग्री हरेक वर्ष लगभग शतप्रतिशत विदेशबाट आयात गर्नुपर्ने अवस्था छ ।

भाइमसलामा काजु, बदाम, मिश्री, पेस्ता, किसमिस, छोकडा, नरिवल, ओखर, खुर्पानी, अंजिर, मखना, सुपारी, ल्वाङ, सुकुमेल, अलैंची र दालचिनी गरी १६ सामग्री अनिवार्य जस्तै राखिन्छ । यीबाहेक चकलेट, काँचो बदाम जस्ता थुप्रै प्रकारका मिठाईहरू मिसाइएको हुन्छ । ती वस्तुहरूको आयात निकै ठूलो परिमाणमा हुने गरेको छ ।

भन्सार विभागका अनुसार चालू आर्थिक वर्षमा त्यस्ता वस्तुहरु ७ करोड किलो बराबर आयात गरिएको छ । ती वस्तु आयात गर्न झन्डै ३ अर्ब ९८ करोड रुपैयाँ मात्रै खर्च भएको छ । यसरी आयातित वस्तुहरूको बजारभाउ छोइसक्नु छैन । खुद्रा व्यापारीका अनुसार गतवर्ष रू. ३ सय ५० मा पाइने मखना अहिले प्रतिकेजी १ हजार पुगेको छ । गतवर्षको तुलनामा यसवर्ष किसमिस, नरिवल लगायतका केही वस्तुको भाउ दोब्बर बढेको छ । यस्तै अलैंचीको भाउ पनि उत्तिकै बढेको व्यापारीहरू बताउँछन् । 

गतवर्ष १ हजारमा पाइने अलैंचीको भाउ यस वर्ष प्रतिकेजी १५ सय, गतवर्ष २ सय ५० मा पाइने नरिवलको खुद्रा भाउ बजारमा अहिले दोब्बर बढेर ५ सय पुगेको छ । 
त्यस्तै गतवर्ष ओखर प्रतिकेजी ३ सय ५० मा विक्री भएकोमा अहिले ७ सय ५० सम्म पुगेको छ । यस्तै सुकमेल गतवर्षको तिहारमा प्रतिकेजी १६ सयमा पाइन्थ्यो । तर यो वर्ष भाउ बढेर २५ सय पुगेको छ ।

होलसेलमा आफूहरू उक्त वस्तुहरू किन्दा खुद्रा व्यापारीले बिलबिजक पाउने गरेका छैनन् । खुद्रा व्यापारी नेत्रकुमार श्रेष्ठले भने, ‘खुद्र व्यापारीले काजू १५ सयमा किन्नुपरे पनि सही रूपमा बिलबिजक पाएका छैनौं । ८–९ सयको बिलबिजक हामीलाई दिइन्छ ।’ यसरी भाइमसलाको बजार भाउ अत्यधिक बढेपछि उपभोक्ता ठूलो मारमा परेका छन् । उपभोक्ता अधिकारकर्मी माधव तिमिल्सेनाले सरकारले चाडपर्वको बेलामा प्रभावकारी रूपमा बजार अनुगमन नगर्दा उपभोक्ताको ढाड सेकिएको बताए ।

प्रतिक्रिया [0]